• Praia
  • 29℃ Praia, Cabo Verde
Pedrinhu di nha Juana (Purmera párti)
Cultura

Pedrinhu di nha Juana (Purmera párti)

I SÉNA

Pedrinhu ku Denxu Barba sta dentu di un kasa xintadu, Pedrinhu ta pidi Denxu Barba pa nxina-l modi ki ta konkistadu ménbras.

PEDRINHU — Denxu Barba, mos, ami N ai ta gosta di Mariâ Nhaxunda la di Kaiunbra, mas… modi ki N ta fla-l go… N ka sabe.

DENXU BARBA — Ñeh! E so pa bu abri bóka pa bu papia ku el. Ka meste kanta-kantan txeu.

PEDRINHU — Abri bóka e fáxi, mas papia go!… (Barba ta ri) Komu bo e bon na ranja ménbra… nháku na konkista pekénas… nxina-m dos kusa pa N fla-l.

DENXU BARBA — Ok. Kel ó ki bu pasa djuntu del, o el e pasa pertu’l bo, bu ta intxi di koraji bu ta fla-l si, oliás, bu ta pisita-l. Si e djobe pa bo, bu ta fla-l si: «Spera-m la pa N fla-u dos kusa». Si e pára, bu txiga pertu del bu ta fla-l: «Pára paradu sima riloji, rodonda sima boton, rejista sima garafa, seta-m pa N fla-u tres kusa: un pa mi, un pa bo, kel otu pa mamá ku papá bai raparti dentu’l metadi-meiu». Si e koba-u, ka bu liga, bu torna fla-l: «Mas Mariâ, ami N gosta di bo, N kre kasa ku bo. N kre-bu sima kokó rokadu, pior ki malgéta na odju o nganhóma na korpu». Si e kontinua ta koba-u, bu ta purgunta-l: «Mas pamodi, Mariâ Nhaxunda? Kusé ki ta fase si bu ranja ku mi? N ta kasa ku bo. Mi N ka kasadu N ka nbarasadu, nen na mo sertu N ka sta. Ami e solteru, kórda rodidjadu, N sta riba mundu pa dizaforu. Si bu sabeba kusé ki N sa ta xinti dentu’l mi, bu ta paraba, bu ta kalaba, bu ta ozerbabami». Nton go… N ka meste ki fla-u. Xinta pe na txon, bu fla-l tudu kusa ki bu tene dentu’l bo. Si e tema inda ta koba-u, bu ta fla-l: «Obi li Mariâ Nhaxunda, N tene un monti kusa sábi, kusa rai di dóxi pa N fla-u». Si e fla-u pa bu fla-l e kusé, N ka meste ki fla-u. Xinta pe na txon bu fla-l moku kafika.

PEDRINHU — Si N fla-l tudu kes kusa li mé… manbá ki e ranja ku mi, Denxu?!

DENXU BARBA — Si bu fla-l tudu kes kusa ki bu tene dentu’l bo, tudu kes kusas sábi… kes kusas dóxi, N ten serteza ma e ta ranja ku bo.

PEDRINHU (ta mostra Denxu se riloji na pulsu) — Barba, djobe li bu fla-m kantu óra ki dja sta.

DENXU BARBA — Pedrinhu, abo bu ta poi relóji na pulsu, bu ka konxe óra?!

PEDRINHU — Inda N ka konxe óra, mas N sa ta bai studa. Dja N martikula na alfabetizason pa N bai prende le ku skrebe.

DENXU BARBA — Bu fase rai-di dretu.

PEDRINHU — Kantu mi éra pekinoti N ta mandada skóla N ta bai djugaba bóla!

DENXU BARBA — Dja bu odja?! Sa ta fase-bu falta gosi! (E ta pega-l na mo e ta djobe-l na pulsu) Sta falta dés minotu pa kuatu óra.

PEDRINHU (ta labanta prekiti) — Pa kuatu óra?! Mos!… nton dexa-m bai, pamodi inda N sa ta bai Bandan muda báka, pa N txikra bixeru i pa N purbeta rega Fifí di Lídia se érba di un bes.

DENXU BARBA — Nton purbeta bai, pamodi dja sa ta ben da kuatu óra. (Pedrinhu ta da dos pasu pa bai) Bu ka skese modi ki N enxina-u?

PEDRINHU — Skese?! Nen xóta, mos.

DENXU BARBA — Nton Deós bai bu dianti.

II SÉNA

Pedrinhu ta sta sakedu ku se mo na koxa, Xeréta ta soma di lonji ta ben pa el, ku un balei xeiu di bósta’l baka na kabésa.

PEDRINHU (dentu del)«N ta spurmenta gosi li, konkista ki Denxu Barba nxina-m, na kel menina la. Si da óbra, e pamodi tanbe N ta konsigi Mariâ Nhaxunda». (Xeréta ta pasa pertu del) E bo menina… (Xeréta ta pára Pedrinhu ta da dos pasu pa el ta fla-l) pára paradu sima riloji, rodonda sima boton, rejista sima garafa, seta pa N fla-u tres kusa: un pa mi, un pa bo, kel otu pa mamá ku papá bai raparti dentu’l metadi-meiu.

XERÉTA — E bo maraparadu, ki rapadu ka raparadu; N konxe-bu? Mufinu, orelengu di N kasé kusé. Rostu pa mar, kósta pa téra, lonji nha koruâ.

PEDRINHU — Mas menina, ami N gosta di bo, N kre kasa ku bo. N kre-bu sima kokó rokadu. Pior ki malgéta na odju, o nganhóma na korpu.

XERÉTA — Oh mos, N ka bu koléga. Ka bu xatia-m na nha kaminhu. Si bu sta ku lumi na kel kau, bai paga-l na kranka’l mar.

PEDRINHU — Mas pamodi, menina? Kusé ki ta fase si bu ranja ku mi? N ta kasa ku bo. N ta kotxi, N ta modja, N ta tr d’águ, N ta pila, N ta subi kuskus N ta da-u bu ta kume ku leti durmidu, pamodi ami e rai di dodu na bo. Si bu sabeba kusé ki N sa ta xinti dentu’l mi, bu ta paraba, bu ta kalaba, bu ta ozerbaba-mi.

XERÉTA — Kusé propi ki bu tene pa bu fla-m, ki N ten ki pára, pa N obi, pa N ozerba?

PEDRINHU — Tudu kes kusa ki N tene dentu’l mi: Bandoba, tripinha, tripóna, stángu, bófi-bófi, korason, figu, rin, bixiga… (Xeréta ta ri, ta fase trósa, Pedrinhu ta fika kontenti, sima ki Xeréta sa ta gosta di kusa ki e sa ta fla-l) Ki tal, bu gosta? (Xeréta ta ri, ta da rinkada pa bai) Nau… mas pára. Inda N tene kusa sábi, kusa dóxi pa N fla-u.

XERÉTA (ta pursebe ma el e tolobasku, ta da-l más kórda) — Kusa más sábi inda, ki tudu kes fritadu ki dja bu fla-m li?

PEDRINHU — Mutu más menina! Asukrinha, divirtida, rapusada, mel di begera, dósi papaia, fidjós di banana, pápa kuskus…

XERÉTA — Mas rapasinhu, kenha propi ki nxina-u konkista di kel manera li?

PEDRINHU — Ningen. Pamodi? Ami N ka pode sabe konkista di mi pa mi? Bu atxa ma N sa ta konkista-u dimás pa ser di nha dotoriâ? (Xeréta ta ri kada bes más) Ami e solteru, kórda rodidjadu, fidju-fémia. N ka kasadu N ka nbarasadu, nen na mo sertu N ka sta.

XERÉTA — Mi tanbe N ka di meiu N ka di metadi, N ka di rénda N ka di partidu, N sta riba mundu pa dizaforu. N ka debe létra, nen ABC. N ka ten kónta ku létra grandi kifari pekinoti.

PEDRINHU — Mas menina, nton kusé ki bu sa ta spéra? N ta bai papia ku bu pai ku bu mai… ku tudu bus gentis-grandi, N ta manda pidi-bu manhan pa kasamentu, nu ta purbika otramanhan i nu ta kasa dipos di otramanhan si Nhor Dés dja kre. Nu ta fase fésta pa algen i nu ta mata buru bedju pa katxor.

XERÉTA — Larga-m da mo, N ka sta ku tenpu di obi-bu bus léria. Deós ta da-bu algun tolobaska sima bo, ki nhos ta da ku kunpanheru. Adeós.

Xeréta ta sai ta bai se kaminu, Pedrinhu ta fika sakedu tan ta matuta.

III SÉNA

DENXU BARBA — Konta-m modi ki kusa bai, Pedrinhu. Mariâ Nhaxunda dja sta-u na pápu?

PEDRINHU — Barba, mos!… Nha konkista foi nháku. Foi pilon di konkista, mos! N ka fadja nada ki bu nxina-m.

DENXU BARBA — Uau! Nton kerdizer ki Mariâ Nhaxunda dja bu poi na nomi?

PEDRINHU — Nau. Mariâ Nhaxunda N ka odja inda. Mas N kontra ku un otu rabentóla… e ka ranja ku mi, mas sima N pursebe… e fika nosenti kantu e obi nhas palabras.

DENXU BARBA — Boa! Fla-m kusé nton ki bu fla-l.

PEDRINHU — Tudu kes kusa ki bu fla-m pa N fla ma N sa ta xinti dentu’l mi: Bandoba, tripinha, tripóna, stángu, bófi-bófi, korason, figu, rin, bixiga…

DENXU BARBA (ku mo riba txada kabésa) — Mos?!!! Tudu kes la bu fla-l?

PEDRINHU — Moku kafika. Mas pára inda. Kusa go ki nkanta-l propi, foi kantu N fla-l kes kusas dóxi: asukrinha, devirtida, kokada, rapusada, mel di begera, dósi papaia, fidjós di banana, pápa kuskus…

DENXU BARBA — Pedrinhu!!! Abo tudu kes kusa la N enxina-u pa bu fla?

PEDRINHU — Pamodi? Bu atxa ma N kirsenta dimás?

DENXU BARBA – Klaru! I di ki manera!

PEDRINHU – Nton sikadjar e pamodi isu ki e fika ku bóka abertu ta bába!

DENXU BARBA – Mas abo, éra pa bu flaba-el, sima N xina-u.

PEDRINHU — Nton! Bo bu ka fla-m pa N fla tudu kusa ki N ta xinti dentu’l mi? Tudu kusas dóxi, kusas sábi?!

DENXU BARBA — Kusa ki bu ta xinti dentu’l bo, kerdizer: amor ki bu ta xinti pa el… sufrimentu ki bu ta sufri pa el; kusa, sábi… dóxi, e palabras bunitu. Purinzenplu: un puéma, un vérsu, un múzika romántiku. E ka pa bu bai xinta pe na txon pa bu fla-l: fejuada, kaldupexi, baxinha ku bóbra, ets.

PEDRINHU — N ka fla-l kel-la. N ka fla-l fejuada, N ka fla-l kaldupexi nen baxinha ku bóbra.

DENXU BARBA — Inda ben ki e ka ku Mariâ Nhaxunda ki bu papia.

PEDRINHU — Aian, Denxu! Si éra ku el kre, bóita ta mariaba?

DENXU BARBA — Si bóita ta mariaba? Ago, kel ó ki bu kontra ku Mariâ, dizimóla, ka bu fla-l kes kusas li nenhun.

PEDRINHU — Nton modi ki e pa N fla-l?

DENXU BARBA — Ma bu gosta del; ma el e bunita, ma e ten odju bunitu, kabelu bazadu, koxa rodondu, bafu sábi. Sima e ta rusponde-u, si ki bu ta ba ta papia ku el. Bu ta fla-l, purinzenplu: «Nha amor pa bo e más grandi ki pe-di-koku; más rixu ki rótxa, más kenti ki lumi, más txeu ki tudu reia na mar…»

PEDRINHU — Ahnnn! Nton e ka éra pa N flaba sima bu fla-m pa N fla?

DENXU BARBA — Klaru ki nau. Bo bu ten ki fla ku bu palabras. Palabras ki ta kai-l dentu se sal. Prontu. Nton go, bai, bu tenta fla Mariâ ben fladu.

Pedrinhu ta da Denxu Barba un abrasu, es ta dispidi.

IV SÉNA

Pedrinhu ku Mariâ sakedu dianti kunpanheru, Pedrinhu pegadu na pónta di se sulada.

MARIÂ — Áh, rapasinhu! Dja N odja ma bu kre mufina-m!

PEDRINHU — N ka ta mifina-bu, fidju-fémia, pamodi ami N ka rasa mufinadu, nen N ka txokotentu ku mudjer.

MARIÂ — Nton sta dretu. Ago… si bu kre pa N kre-bu, dimé-divéra, bu ten ki ta fase-m un kasa ka na Seu, ka na Téra, ka na Mar, ka na Nubri.

PEDRINHU — Áh, ponbinha di nha gaióla, N ta fase-bu el, sin, senhóra. Óras ki bu kre… óras ki bu pedi-m. Basta bu bota linha, bu koba kaboku, paredi bu pode dexa ku mi, pamodi nha amor pa bo e más grandi ki pe di koku, más rixu ki rótxa, más kenti ki lumi, más txeu ki tudu reia na mar… más finu ki barba di Denxu Barba.

MARIÂ — Áh, rapasinhu kondoli peladu! Bóka dja N odja ma bu ten sábi, sa ta parse-m ma bu sta na disísu.

E ta fika ta salusa.

PEDRINHU — Bu ka meste ki txora… bu ka meste ki pensa txeu…

MARIÂ (ku rostu na txon) — Dja N kre-u, dja N kre-u, dja N kre-u. Mas dja bu sabe-l… bu ten ki ta kasa ku mi… bu ten ki bai papia ku nha mai, ku nha pai.

PEDRINHU — So manxe manhan, fidju-fémia. Mas, pa N seta ma dja bu kre-m namé-divéra, da-m un fiu di bu kabelu, komu sinal di amizadi. (Mariâ ta rinka un fiu di se kabelu, e ta busu un ganxu ta longa-l. El e ta tra un gran di dropis di bolsu) Toma kel gran di dropis li, poi dentu sedju bu petu bu dexa-m tra ku nha mo, pa N seta ma dja bu ranja ku mi na médivera.

MARIÂ — Oooh! Kel-li go, inda nau. Toma fiu di nha kabelu, komu sinal di nha amor, mas otu kusa so kel ó ki mi ku bo nu kasa.

PEDRINHU — Nton bu ka ta da-m nen un bokinha, Mariâ di-meu?

MARIÂ — Inda nau. Si dja bu kre, di tardi bai atxa-m la rubera kel ó ki N bai panha águ.

PEDRINHU — Áh, Mariâ Nhaxunda! Kel mi di nha mai li, N ka ta bai atxa-bu la rubera, nenxóta. Bo ki ta bai atxa-m la, pamodi mi N ta da rinkada gosi-li dja, N ta bai fika la xintadu laxa N ta spara-bu.

MARIÂ — Ka ten prubulema. Bo ki sabe.

Es ta nbarsa kunpanheru, es ta da dos beju na ladu di rostu, es ta raparti.

V SÉNA

PEDRINHU — Barba N kre pa bu skrebe-m un karta pa N manda Mariâ la Kaiunbra. Dja nu ten tres mes nu ka odja kunpanheru, N sta mortu di sodadi.

DENXU BARBA — Bu tene papel di karta?

PEDRINHU — Si bu ta skrebe-m el N ta bai kunpra faxi, N ta ben. Kasa di Vinda Djuzé Monteru debe sta abertu.

DENXU BARBA — Si Vinda ka sta abertu, Nhu Lelenxu ta sta abertu tudu dia.

PEDRINHU — E si mé! Nhu Léla ta abri ku diâ-dimingu kutudu! Ael misa e ka ta bai!

DENXU BARBA — Modi ki e ta bai misa?! Sima e rangalidu na dinheru la!

PEDRINHU — N ta ben gosi.

DENXU BARBA — Bai faxi bu ben. (Pedrinhu ta sai, un bokadu e ta kanba ku un papel di karta na mo, ku un envlopi, e ta longa Denxu. Denxu ta tra un kanéta di bolsu kamisa) Kusé ki bu kre manda fla-l?

PEDRINHU — Po-l bu fla-l, ma N manda fase-l kel dos régra di papel li, mal-fetu, so pa N manda fla-l ma si e obi fladu ma dja N móre pa e ka stranha, pamodi ma tudu bes ki N pensa na el N ta duense, ki N lenbra del N ta móre i, ma si N ka odja-l ta konpara-m ma N sta nteradu. (Denxu ta skrebe) Ma tudu bes ki N xinti óndia di mar ta kebra na reia, ta konpara-m se folgu kansadu trás di nha totis… tudu bes ki N odja luâ rodondu riba la na Seu ta limia, ma ta parse-m ma e se odju grós ki sta trás di kutelu sukundidu ta djobe-m. Ma es noti N sunha ku el, ma nu sisti nos últimu reunion di kasamentu. Ma dja N dadu tres kontu pa kel nha djáki más pekinoti, ma N sa ta pensa bende-l pa N manda koba kaboku, pa dipos di azágua… dipos di kórta i ki dja N panha fixon, ki dja N dugudja midju, pa N komesa fase nos kasa pa nu ser donu di nos txabi, ki óras ki nu txiga na nos pórta, pa nu mete na fitxadura, nu abri, nu kanba. Ma ontonti N kaba stila, ma es anu N fase vinti garafon di grogu so di nha párti. Ma N manda-l beju i, ma si Nhor Dés dja kre, pa dos di Febreru nos odju ta fase kuatu.

DENXU BARBA (ta kaba skrebe, ta fase ma e ta longa Pedrinhu karta) — Bu tene algen ki ta leba-u el?

PEDRINHU — Nau. N ta bai odja si Djónsa Firmi, o Rudrigu, o kualker rapásis xofer di baskulanti ta leba-m el.

DENXU BARBA — Abo bu ka sta prontu o kusé, Pedrinhu? Bu ten koraji di da kes rapásis di baskulanti la, karta pa es leba-u bu ménbra?!

PEDRINHU — Aian, mos! E si mé!!! Rapásis la e so bidjaku. Induménu senhor Djónsa Firmi… xofer di Stadu?! N ka ta manda ku es, nau.

DENXU BARBA — Si bu ka sta mutu fadigadu… ami otramanhan N ai ta bai Djon Garidu, N pode purbeta, N ntrega-bu el.

PEDRINHU — Nton… uápu! Bu pode fika ku karta, bu ta leba-m-el. Bu ta fla-l ma si e pode, pa e da-bu respósta pa bu tarse-m.

DENXU BARBA — Bu pode fika diskansadu.

Es ta dispidi, es ta raparti.

VI SÉNA

Denxu Barba ta sta sakedu dianti di Mariâ, ki ta sta vizivilmenti kontenti.

DENXU BARBA (ku karta na mo) — Mariâ, N tene kel karta li ki Pedrinhu Nha Juana, la di Portu Nhu Santiagu, da-m pa N tarse-u.

MARIÂ (mutu kontenti) — Obrigadu! Mutu obrigadu. Nasê go e sta bon?! Nada ka buli-l?

DENXU BARBA — E sta dretu, gordu, rixu i balenti. Ta parse ma prokupason… e ka tene ku nada.

MARIÂ — Ixiiii! Ami li ku sodadi del te ki txon ta ratxa! Sodadi del ki N ka sta durmi noti!… Dja ten más di tres mes ki nu odjaba kunpanheru mi ku el.

DENXU BARBA — Nton toma karta bu le, N sa ta bai te Djon Garidu, N ka ta demora. Si dja bu kre, na vólta, N ta torna pasa pa li, bu ta da-m respósta N ta leba-l.

MARIÂ — Nton, sta bon. N ta bai leba nha fidjadu, ki sa ta studa kuarta klasi, ta le-m el, ta skrebe-m respósta bu ta ben toma bu ta leba-l.

DENXU BARBA — Ka ten probulema. N ta ben, N ta ben buska. Más o menu di li un óra o dos, N ta sta li.

MARIÂ — Obrigadu. N ta fika N ta spera-u.

Denxu Barba ta sai pa un ladu, Mariâ Nhaxunda ta sai pa kel otu.

Partilhe esta notícia

SOBRE O AUTOR

Redação